Η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς είναι μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης στην οποία ένα λεπτό στρώμα ιστού (ο αμφιβληστροειδής) στο πίσω μέρος του ματιού απομακρύνεται από τη θέση του. Η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς διαχωρίζει το στρώμα αυτό από το στρώμα των αιμοφόρων αγγείων που του παρέχει οξυγόνο και τροφή. Όσο μεγαλύτερη είναι η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος μόνιμης απώλειας όρασης στο προσβεβλημένο μάτι.
Τα προειδοποιητικά σημάδια της αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς μπορεί να περιλαμβάνουν ένα ή όλα τα ακόλουθα:
Ξαφνική εμφάνιση των μυωψιών υπό διαφορετικές μορφές (μυγάκια, αράχνες, ιστός αράχνης, πυκνή ομίχλη ή και μικρά πλέοντα στίγματα στο πεδίο μας)
Αναλαμπές υπό διαφορετικές επίσης μορφές (φλας/αστραπές, λαμπάκια, αστραπές, ακαθόριστες λάμψεις) που πολλές φορές μπορούμε να αντιληφθούμε είτε στο σκοτάδι είτε στο φως και για αρκετή ώρα.
Μειωμένη όραση με την εμφάνιση ακόμη και έκπτωσης του οπτικού πεδίου σαν μαύρη κουρτίνα που συνεχώς εξελίσσεται και παρεμποδίζει σταδιακά την κεντρική μας όραση.
Η άμεση επικοινωνία με έναν ειδικό οφθαλμίατρο μπορεί να σας βοηθήσει να βρείτε την κατάλληλη βοήθεια καθώς πρόκειται για επείγουσα κατάσταση που απαιτεί άμεσα αντιμετώπιση και χειρουργική ή άλλη αποκατάσταση.
Συμπτώματα - Αποκόλληση αμφιβληστροειδούς
Η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς πρέπει να σημειωθεί ότι είναι ανώδυνη.
Αλλά τα προειδοποιητικά σημάδια εμφανίζονται σχεδόν πάντα πριν ή ταυτόχρονα με τη βλάβη.
Η ξαφνική εμφάνιση πολλών στιγμάτων που φαίνεται να μετακινούνται μέσα στο οπτικό σας πεδίο
Φλας/Αστραπές φωτός σε ένα ή και στα δύο μάτια (φωταψίες)
Θολή όραση
Σταδιακά μειωμένη πλευρική (περιφερειακή) όραση
Μια σκιά σαν κουρτίνα στο οπτικό σας πεδίο
Πότε πρέπει να δείτε έναν γιατρό;
Ζητήστε αμέσως ιατρική φροντίδα εάν βιώνετε τα σημεία ή τα συμπτώματα της αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς. Η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς είναι ιατρική κατάσταση στην οποία μπορείτε να χάσετε μόνιμα την όρασή σας.
Αιτίες - Αποκόλληση αμφιβληστροειδούς
Υπάρχουν τρεις διαφορετικοί τύποι αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς:
Ρηγματογενής: Αυτοί οι τύποι αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς είναι οι πιο συνηθισμένοι. Η ρωγμή που προκαλείται από μια οπή ή σχίσιμο στον αμφιβληστροειδή επιτρέπει στο υγρό του ματιού να διέλθει και να συλλεχθεί κάτω από τον αμφιβληστροειδή, τραβώντας τον αμφιβληστροειδή μακριά από τους υποκείμενους ιστούς. Οι περιοχές στις οποίες ο αμφιβληστροειδής αποσπάται, χάνουν την απαραίτητη συνοχή τους και σταματούν να λειτουργούν, προκαλώντας απώλεια όρασης.Αυτή λοιπόν η πιο συνηθισμένη αιτία της αποκόλλησης οφείλεται κατά κύριο λόγο στην φυσιολογική γήρανση των ιστών μας. Καθώς μεγαλώνουμε, το υλικό που μοιάζει με ζελέ και γεμίζει το εσωτερικό του ματιού μας, γνωστό ως υαλώδες, μπορεί να μεταβάλλει την σύστασή του με συνέπεια, είτε να συρρικνωθεί είτε να γίνει πιο υδαρές. Κανονικά, το υαλοειδές διαχωρίζεται από την επιφάνεια του αμφιβληστροειδούς χωρίς επιπλοκές - μια κοινή κατάσταση που ονομάζεται οπίσθιααποκόλληση του υαλοειδούς (Posterior Vitreous Detachment ή PVD). Μια επιπλοκή αυτού του διαχωρισμού μπορεί να είναι ένα μικρό σχίσιμο.Καθώς το υαλοειδές διαχωρίζεται από τον αμφιβληστροειδή, μπορεί να τραβήξει τον αμφιβληστροειδή με τόση δύναμη που να δημιουργήσει την παραπάνω επιπλοκή με αποτέλεσμα την ρωγμή του αμφιβληστροειδούς. Αν αφεθεί χωρίς θεραπεία, το υγρό από το υαλοειδές μπορεί να περάσει μέσα από τη ρωγμή στο χώρο πίσω από τον αμφιβληστροειδή, προκαλώντας τον αποκόλληση του.
Ελκτική: Αυτός ο τύπος αποκόλλησης μπορεί να συμβεί όταν ουλώδης ιστός αναπτύσσεται στην επιφάνεια του αμφιβληστροειδούς, προκαλώντας την έλξη του αμφιβληστροειδούς τραβώντας τον μακριά από το πίσω μέρος του ματιού. Η αποσπασματική αυτή έλξη παρατηρείται συνήθως σε άτομα που έχουν κακώς ελεγχόμενο διαβήτη ή άλλες ουλοποιητικές παθήσεις.
Εξιδρωματική: Σε αυτόν τον τύπο αποκόλλησης, το υγρό συσσωρεύεται κάτω από τον αμφιβληστροειδή, αλλά δεν υπάρχουν οπές ή ρωγμές στην επιφάνειά του. Η εξιδρωματική αποκόλληση μπορεί να προκληθεί από την ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, τραύμα στο μάτι, όγκους ή φλεγμονώδεις διαταραχές του ματιού γενικά ή του αμφιβληστροειδούς.
Προηγούμενη άλλη οφθαλμική πάθηση ή διαταραχή, συμπεριλαμβανομένης της αμφιβληστροειδοπάθειας, της ραγοειδίτιδας ή άλλων εκφυλιστικών παθήσεων της περιφέρειας του αμφιβληστροειδούς (lattice degeneration).
Αντιμετώπιση - Αποκόλληση αμφιβληστροειδούς
Εφαρμογή Argon laser φωτοπηξίας στην περίπτωση που διαπιστωθούν μικρές ρωγμές ή οπές χωρίς ακόμη την συλλογή υγρού κάτω από τον αμφιβληστροειδή. Γίνεται χρήση αυτού του θερμικού ανώδυνου laser με σκοπό την περιχαράκωση της βλάβης ώστε να μην εξελιχθεί η αρχική βλάβη περαιτέρω σε αποκόλληση. Σε αυτήν την περίπτωση συνίσταται παρακολούθηση τουλάχιστον δύο έως τεσσάρων εβδομάδων ώστε να βεβαιωθούμε πως δεν υπάρχει εξέλιξη της νόσου.
Χειρουργική αντιμετώπιση (Υαλοειδεκτομή): στόχος της είναι η αποκατάσταση της ρωγμής ή της οπής και ταυτόχρονα της ανατομίας της βλάβης του αμφιβληστροειδούς , δηλ. την επανατοποθέτηση του αποκολλημένου αμφιβληστροειδούς πίσω στο τοίχωμα του ματιού. Αυτό επιτυγχάνεται με τοποθέτηση αερίου ή ελαίου σιλικόνης ανάλογα με την περίπτωση ώστε να επιτευχθεί η μέγιστη ανατομική και λειτουργική αποκατάσταση της περιοχής που αποκολλήθηκε. Η περίοδος αποθεραπείας μπορεί να είναι στις πιο απλές αποκολλήσεις περίπου 2 εβδομάδες και μπορεί να φτάσει και σε πάνω από τρεις μήνες εφόσον τοποθετηθεί έλαιο σιλικόνης.