ΜΕΛΑΓΧΡΩΣΤΙΚΗ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΟΠΑΘΕΙΑ

ΜΕΛΑΓΧΡΩΣΤΙΚΗ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΟΠΑΘΕΙΑ | ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ - EMMETROPIA

Τι είναι η μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια

Η μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια περιγράφει μια ομάδα παθήσεων των ματιών που μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια όρασης.

Το κοινό σημείο αυτών των παθήσεων είναι η εναπόθεση χρωστικής που μπορεί να παρατηρήσει ο οφθαλμίατρος κατά την εξέταση του αμφιβληστροειδούς. Στους ασθενείς με μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια, με την πάροδο του χρόνου η εναπόθεση της χρωστικής προκαλεί εκφύλιση και σε τελική φάση καταστροφή των φωτοϋποδοχέων του ματιού. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την προοδευτική απώλεια της όρασης.

Πρόκειται για μια σπάνια διαταραχή που μεταδίδεται από γονέα σε παιδί. Στατιστικά επηρεάζει 1 στους 4.000 ανθρώπους. Περίπου τα μισά από τα άτομα με μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια έχουν ένα μέλος της οικογένειας που πάσχει επίσης.

Συμπτώματα - Μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια

Η μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια ξεκινά συνήθως από την παιδική ηλικία. Όμως ο ακριβής χρόνος που θα εκδηλωθεί η πάθηση, όπως και το πόσο γρήγορα θα εξελιχθεί διαφέρει από άτομο σε άτομο. Τα περισσότερα άτομα με μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια χάνουν μεγάλο μέρος της όρασης τους από την αρχή της ενηλικίωσης. Στη συνέχεια, μέχρι την ηλικία των 40, είναι συχνά νομικά τυφλοί.

Ο αμφιβληστροειδής έχει δύο τύπους φωτοϋποδοχέων (κύτταρα που συλλέγουν φως): τα ραβδία και τα κωνία. Τα ραβδία βρίσκονται κυρίως στη περιφέρεια του αμφιβληστροειδούς και βοηθούν να βλέπουμε σε συνθήκες με αμυδρό φως καθώς και στην περιφέρεια του οπτικού μας πεδίου. Επειδή τα ραβδία συνήθως επηρεάζονται πρώτα, το πρώτο σύμπτωμα που μπορεί να παρατηρήσει ο ασθενής είναι ότι χρειάζεται περισσότερος χρόνος για να προσαρμοστεί η όραση του σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού (π.χ. κατά την οδήγηση τη νύχτα, κατά την είσοδο σε μια αίθουσα κινηματογράφου κλπ.). Η περιφερειακή όραση μπορεί να αρχίσει να επηρεάζεται (και τελικά να χάνεται σταδιακά) ταυτόχρονα ή αμέσως μετά τη μείωση της νυχτερινής όρασης. Σε αυτό το στάδιο είναι συνηθισμένο ο ασθενής να βλέπει μόνο κεντρικά, σαν να βλέπει μέσα από ένα σωλήνα (tunnel vision).

Όταν θα προχωρήσει η πάθηση μπορεί να επηρεαστούν και τα κωνία. Αυτό συνήθως κάνει πιο δύσκολη την εργασία και τις δραστηριότητες που απαιτούν λεπτομέρεια ενώ μπορεί να υπάρξει και μείωση της χρωματικής αντίληψης. Είναι σπάνιο, αλλά μερικές φορές τα κωνία επηρεάζονται πρώτα, πριν από τα ραβδία.

Επίσης, μπορεί να δημιουργηθεί φωτοφοβία, δηλαδή να ενοχλούν τα έντονα φώτα. Τέλος, ο ασθενής μπορεί να βλέπει λάμψεις φωτός που είτε λαμπυρίζουν είτε αναβοσβήνουν (φωτοψία).

Συνοπτικά τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της μελαγχρωστικής αμφιβληστροειδοπάθειας περιλαμβάνουν:

Μείωση της όρασης (κυρίως της περιφερειακής και σε προχωρημένα στάδια της πάθησης και της κεντρικής)
Δυσκολία σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού (π.χ. κατά τις απογευματινές ή τις νυχτερινές ώρες) - νυκταλωπία
Μείωση της χρωματικής αντίληψης
Φωτοφοβία
Λάμψεις (φωταψίες)

Αιτίες - Μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια

Έχουν ταυτοποιηθεί περισσότερα από 60 διαφορετικά γονίδια τα οποία μπορούν να προκαλέσουν τους διαφορετικούς τύπους της μελαγχρωστικής αμφιβληστροειδοπάθειας. Οι γονείς μπορούν να μεταδώσουν τα προβληματικά γονίδια στα παιδιά τους με τρεις διαφορετικούς τρόπους:

Αυτοσωματική υπολειπόμενη μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια: Σε αυτή την περίπτωση, κάθε γονέας είναι φορέας ενός φυσιολογικού και ενός προβληματικού γονιδίου που είναι υπεύθυνο για τη μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια αλλά δεν έχουν συμπτώματα. Ένα παιδί που κληρονομεί δύο προβληματικά γονίδια (ένα από κάθε γονέα) θα αναπτύξει αυτόν τον τύπο μελαγχρωστικής αμφιβληστροειδοπάθειας. Δεδομένου ότι χρειάζονται δύο προβληματικά γονίδια, κάθε παιδί στην οικογένεια έχει 25% πιθανότητα να επηρεαστεί
Αυτοσωματική κυρίαρχη μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια: Αυτός ο τύπος μελαγχρωστικής αμφιβληστροειδοπάθειας απαιτεί μόνο ένα προβληματικό γονίδιο για την ανάπτυξη της πάθησης. Ένας γονέας με αυτό το γονίδιο έχει 50% πιθανότητα να το μεταβιβάσει σε κάθε παιδί
Φυλοσύνδετη μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια (σχετιζόμενη με το φύλο): Μια μητέρα που φέρει το προβληματικό γονίδιο μπορεί να το μεταβιβάσει στα παιδιά της. Κάθε ένα από αυτά έχει 50% πιθανότητα να το αποκτήσει. Οι περισσότερες γυναίκες που φέρουν το γονίδιο δεν έχουν συμπτώματα (εκτός από περίπου 1 στις 5 η οποία παρουσιάζει κάποια ήπια συμπτώματα). Οι περισσότεροι άνδρες που θα πάρουν το γονίδιο θα έχουν πιο σοβαρά συμπτώματα. Οι πατέρες που έχουν το γονίδιο δεν μπορούν να το μεταδώσουν στα παιδιά τους

Διάγνωση - Μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια

Η διάγνωση της μελαγχρωστικής αμφιβληστροειδοπάθειας γίνεται μετά από μία ολοκληρωμένη οφθαλμολογική εξέταση. Στη διάρκεια της ο οφθαλμίατρος χρησιμοποιεί ειδικά κολλύρια ώστε να διασταλούν οι κόρες των ματιών (μυδρίαση) και να μπορεί να εξετάσει καλύτερα τον αμφιβληστροειδή. Αυτή η διαστολή μπορεί να θολώσει της όραση του ασθενούς για κάποιες ώρες. Επιπλέον μπορεί να προχωρήσει και σε κάποιες άλλες, πιο εξειδικευμένες, εξετάσεις όπως:

Οφθαλμοσκόπηση: Ο οφθαλμίατρος, αφού θα έχει μυδριάσει τις κόρες των ματιών, θα εξετάσει το βυθό του ματιού. Σε περιπτώσεις με μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια, θα διαπιστώσει την ύπαρξη συγκεκριμένων σκοτεινών κηλίδων στον αμφιβληστροειδή
Εξέταση οπτικού πεδίου: Κατά τη διάρκεια αυτής της εξέτασης ο ασθενής εστιάζει σε ένα σημείο στο κέντρο ενός μηχανήματος. Παράλληλα, φωτεινά σημεία θα εμφανίζονται στην περιφέρεια και ο ασθενής καλείται να πατήσει ένα κουμπί κάθε φορά που βλέπει κάποιο από αυτά. Το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία ενός χάρτη στον οποίο αποτυπώνεται η περιφερειακή όραση του ασθενούς
Ηλεκτροαμφιβληστροειδογράφημα (ERG): Στη διάρκεια αυτή της εξέτασης, ο οφθαλμίατρος με ειδικό εξοπλισμό μετρά τον τρόπο με τον οποίο ο αμφιβληστροειδής ανταποκρίνεται σε λάμψεις φωτός
Γενετική ανάλυση: Ο ασθενής δίνει ένα δείγμα DNA το οποίο αναλύεται ώστε να γίνει διάγνωση της πάθησης καθώς και του ακριβούς τύπου της

Εάν εσείς ή κάποιος στην οικογένειά σας διαγνωστεί με μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια, όλα τα μέλη της οικογένειας θα πρέπει να επισκεφθούν τον οφθαλμίατρο για έλεγχο.

Θεραπεία - Μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια

Δεν υπάρχει θεραπεία για τη μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια, αλλά γίνονται έρευνες παγκοσμίως για να βρεθούν λύσεις. Μερικές επιλογές μπορούν να επιβραδύνουν την απώλεια όρασης ή ακόμη και να αποκαταστήσουν κάποιο ποσοστό όρασης:

Ακεταζολαμίδη: Σε προχωρημένα στάδια της πάθησης μπορεί να δημιουργηθεί οίδημα της ωχράς κηλίδας. Σε αυτή την περίπτωση μπορεί να παρατηρηθεί μείωση της όρασης. Αυτό το φάρμακο μπορεί να διευκολύνει στη μείωση του οιδήματος και στη βελτίωση της όρασης
Βιταμίνη Α: Οι υψηλές δόσεις αυτής της βιταμίνης μπορεί να επιβραδύνουν τη μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια. Όμως χρειάζεται προσοχή επειδή η υπερβολική ποσότητα βιταμίνης Α μπορεί να είναι τοξική. Εάν ακολουθείτε αυτού του είδους την αγωγή συνεργαστείτε στενά με τον οφθαλμίατρο σας και ακολουθήστε πιστά τις οδηγίες του
Γυαλιά ηλίου: Η χρήση γυαλιών ηλίου κάνει τα μάτια λιγότερο ευαίσθητα στο φως και τα προστατεύει από την επιβλαβή υπεριώδη ακτινοβολία που μπορεί να επιταχύνει την απώλεια όρασης
Εμφύτευμα αμφιβληστροειδούς: Σε περιπτώσεις μελαγχρωστικής αμφιβληστροειδοπάθειας η οποία εξελίσσεται αργά, ίσως είναι δυνατή η χειρουργική τοποθέτηση ενός εμφυτεύματος στον αμφιβληστροειδή που θα μπορούσε να προσφέρει μερική όραση. Το σύστημα Argus II περιλαμβάνει ένα εμφύτευμα το οποίο τοποθετείται χειρουργικά σε ένα μόνο μάτι και συνδυάζεται με γυαλιά εξοπλισμένα με κάμερα. Οι εικόνες μετατρέπονται σε ηλεκτρικούς παλμούς που αποστέλλονται στον αμφιβληστροειδή. Η αποτελεσματικότητα της μεθόδου αυτής διαφέρει από άτομο σε άτομο
Βοηθήματα χαμηλής όρασης: Τα βοηθήματα χαμηλής όρασης μπορούν να βοηθήσουν τους ασθενείς να δουν κάπως καλύτερα. Οι ασθενείς, σε συνεννόηση με τον οφθαλμίατρό τους, μπορούν να έρθουν σε επαφή με κάποιον οπτικό που γνωρίζει από βοηθήματα χαμηλής όρασης. Σε αυτή την περίπτωση μπορούν να δοκιμαστούν λύσεις οι οποίες ίσως βοηθήσουν τον ασθενή να προσαρμοστεί καλύτερα στα νέα δεδομένα της όρασης του

Γιατί Εμμετρωπία

Στο Οφθαλμολογικό Κέντρο Εμμετρωπία επενδύουμε στη νέα τεχνολογία προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι όλες οι μετρήσεις, οι εξετάσεις και τέλος οι θεραπείες πραγματοποιούνται με μεγάλη ακρίβεια. Το ιατρικό μας προσωπικό θα σας ενημερώσει και θα σας συμβουλέψει λεπτομερώς σχετικά με την καλύτερη δυνατή λύση.

Στο Κέντρο μας υπάρχει ειδικό τμήμα βυθού που με την τεχνολογία αιχμής που διατίθεται μπορεί να διαγνώσει και να παρακολουθήσει σοβαρές Αμφιβληστροειδοπάθειες όπως η Μελαχρωστική Αμφιβληστροειδοπάθεια. Όλες οι σύγχρονοι μέθοδοι χαρτογράφησης και διάγνωσης είναι διαθέσιμες στην Εμμετρωπία ώστε να γίνεται αναλυτική και ενδελεχής έρευνα της κατάστασης του ασθενούς.